01. බුද්ධ භාවනා - මීරිගම (2021-12-20 pm)

දුරුතු පොහොය​ 2022 - ​ධම්ම දේශනාව සහ ධම්ම සාකච්ඡාව

මඥ්ඥමානෝ • උපාදියමානෝ - බද්ධො මාරස්ස * අමඥ්ඥමානො • අනුපාදියමානෝ - මුක්තෝ පාපිමතෝ * සක්කාය සමුදය ගාමිණී මඟින් මිදී සක්කාය නිරෝධ ගාමිණී මඟට පිවිසීම - නිබ්බාණ ගාමී මඟ පෙන්වන පරියාප්ති සාසනය * දුක්ඛෙ අඥ්ඥාණං නිසා කෙලෙස් ගති තුනක් ක්‍රියාත්මක කරමින් දුක් පැවැත්මක් හදා ගැනීම * තණ්හා - පටිඝ - අවිජ්ජා - ලෙස අනුසය වර්ග තුනක් සහ ඒ අනුව මනෝමය කායතුල මුල්බැස ගන්නා ගති තුනක් හෙවත් තේසං හේතුං * අනුසය නූපදවා නානුසේති කිරීමෙන් ආසය තැන්පත් වීම නැවැත්වීම - කම්මක්ඛය <> ආසවක්ඛය * කුමන උසස් සිල්වතක් සමාදන් වුවත්,භාවනා කළත්, අරිය සාවකයෙක් වීමට නම් ඔහු සමුදය නිරෝධය ගැන අනිවාර්යයෙන්ම දැන ගතයුතු බව * දුක පිළිබඳ විග්‍රහයක් සහ කාම ලෝක හෝ දෙව් ලෝක හෝ බ්‍රහ්ම තල යනු දුකින් තොර ස්ථාන නොවන බව * පිංකම් ඉක්මවා කුසලස්ස උපසංපදා වන මඟ පෙන්වන බුදු දහම * සමුදය බිහිවීම ගැන හඳුනා ගැනීම සහ සමුදය නිරෝධ කිරීමට සුදුසුම අවස්ථාව වන්නේ මනුස්සත්ත පටිලාභයක් ලැබූ අවස්ථාව බව දැන ගැනීම * සමුදය නිරෝධය කිරීමෙන් අරිඅටග මඟද සහිතවූ දසාංගේ සමන්නාගතො පූරණය කරගත හැකි බව * බුදු දහම දේශනා කළේ ග්‍රන්ථ ධූරය පුරා උගතුන් බිහි කිරීමට පමණක් නොව විපස්සනා ධූරය පූරණය කොට නිවන් දැකීම පිණිස බව * අනුප්පාද නිරෝධයෙන් අනුසය බිහිවීම නවත්වා නානුසේති කිරීම * "ආනපාන සති සමාධි භික්ඛවේ ඒකධම්මො භාවිතො බහුලීකතෝ ,චත්තාරෝ සතිපට්ඨානේ පරිපූරෙන්තු සත්ත බොජ්ජංගේ පරිපූරෙන්තු ,ද්වින්නංපලානං අධිගතාහෝති පඥ්ඥාවිමුක්තිං පරිපූරෙන්ති " ගැන විග්‍රහයක් * පංචස්කන්ධ සෝ,ධාතු සෝ, ආයතන සෝ, පටිච්චසමුප්පාද සෝ, උපපරික්ඛති ගැන * සමුදය නිරෝධය පිණිස මූලිකම පියවර වන සතර සංවර සීලය * සතර කමටහන් භාවිතය ගැන කෙටි විග්‍රහයක් * බුද්ධ භාවනාවේ වචනම භාවිතා කරමින් බුදුපියාණන් දේශනා නොකළ දේ සතර කමටහන් ලෙස ප්‍රචලිත කිරීමෙන් අනුස්සති - අනුපස්සනා - විපස්සනා යටපත් කිරීම * කායේකාය නිසා උපදින්නට එන අනුසය නානුසේති කළයුත්තේ ඇයි * ත්‍රිපිටක ධර්මය අනුගමනය කරන අයෙක් නම් පින්කම් හෝ ධ්‍යාන උපාදානය නවත්වා, සමුදය නිරෝධ කිරීමම ඒකායන අධිෂ්ඨානය කොට නිවැරැදිව අනුගමනීය පටිපදාවේ යෙදිය යුතු බව සහ ඒ සඳහා සතර ඉරියව්වේදීම චතුරාරක්ඛා නිවැරැදිව වැඩීම ***** උපාදානයෙන් තොරව පංචස්කන්ධය පරිහරණය කරන ආකාරය පහදා දෙන්න * පිළිකුල් භාවනාව යනු අසුභානුස්සතියද *කාමරාග පටිඝ වලින් මිදී සකෘදාගාමිබවට පත්වෙද්දී ආමිසයෙන් මිදී නිරාමිස සුවයට පත්වීම යන්න පහදා දෙන්න * පාණාතිපාතං පහාය පාණාතිපාතා පටිවිරතෝහෝති යන්න ගැන පහදා දෙන්න * බුදුගල පිරිනිවන් මඤ්චකය ගැන පැනයක් * සමුදය නිරෝධ කොට අවසන් කළ උත්තමයාටත් මනාප අමනාප යන දෙකක් ඉතුරුව තිබේද * අනුප්පාද වශයෙන් සමුදය නිරෝධ කළ බුදුපියාණන් වහන්සේත් ආනපාන සතියෙහි යෙදුනේ ඇයි * මොහොතක් මොහොතක් පාසා සමුදය නිරෝධ ක්‍රියාවලියේදී අප සිටින්නේ ක්‍රියා සිතකින් ද * සිරිසද්ධර්මය හෝ දේශකයාණන් වහන්සේ ගැනම කල්පනා කරමින් සිටීම උපාදානක්ද *චතුත්ථ ධ්‍යානය සහ මාර්ගඵල යනු එකක්ද * අවිද්‍යා අනුසය බිහි වන ආකාරයත් එය ඛය කර නිදහස් වෙන ආකාරයත් පහදා දෙන්න *"කුසල් රැස් කරනවා" යන සම්මත පාඨයෙහි නිවැරදි අරුත පහදා දෙන්න * සිතක උපදින වේමත්තතාවය,සමුදයංච -අත්තංගමංච - අස්සාදංච, ආදිනවංච, නිස්සරණංච ලෙස දැකීය හැකිදැයි පෙන්වා දෙන්න * සතර කමටහන් නිවැරැදිවත් යුගනද්ධවත් වඩන ආකාරය පහදා දෙන්න * අසුභානුස්සතිය, මරණානුස්සතිය වැඩීමේදී සිතින්කළ යුත්තේ කුමක්දැයි පහදා දෙන්න * නියාම ධර්මවල චිත්ත නියාමය සහ බීජ නියාමය අතර සම්බන්ධතාවයක් තිබේ ද * බෞද්ධ භික්ෂූන් වහන්සේලා ලෙස පෙනී සිටින අය කෝටි ප්‍රකෝටි ගණන් ධනය රැස් කිරීම බුද්ධ දේශනාවට ගැලපේද * ආපෝ තේජෝ ඇතුළු මහා භූත එකතු කරමින් සංකාරයක් කොට විඤ්ඤාණය විසින් කරජකායක් සෑදීමේ ක්‍රියාවලිය ගැන විස්තර කර දෙන්න * ''අනිස්සිතෝච විහරති නච කිංචි ලෝකේ උපාදියති - ඒවම්පි භික්ඛවේ භික්ඛු කායේකායානුපස්සී විහරති" ලෙස සතර සතිපට්ඨානයේ පෙන්වාදෙන පාඨ කොටස් වල අර්ථ,ධර්ම, නිරුක්ති, විග්‍රහ කර දෙන මෙන් ඉල්ලා සිටිමි * සම්ඵප්‍රලාප සහ පිසුනාවාචා යන්න පැහැදිලි කර දෙන්න *පටිවිරතෝහෝති සීලය යනු පහදා දෙන්න >>>

දුතිය සද‍්ධම‍්මසම‍්මොසසුත‍්තං - ​ධම්ම දේශනාව සහ ධම්ම සාකච්ඡාව - 16/01/2022

ධම්මවිහාරීහෝති වීම යනු * ධම්ම විහාරී බවින් ඈත්වී සාසනය පිරිහීමට හේතුවන අවස්ථා හතරක් ***පරියත්ති බහුලෝ - සජ්ජාය බහුලෝ - සඥ්ඥා බහුලෝ - විතක්ක බහුලෝ යන අවස්ථා පිළිබඳව විස්තරාත්මක විග්‍රහයක් . * පටිසල්ලානං - අත්ථං පඥ්ඥාය නප්පජානාති වූ, සියලු දැනුම ඇති මුත්, ඒ දැනුම හුවා දැක්වූවත් අනුගමනීය ප්‍රතිපදාවේ නොයෙදීම - ඒ අනුව සාසනය පිරිහීමට පත්වෙයි. * ධම්මවිහාරීහෝති වූ අනුගමනීය පටිපදාවේ යෙදෙන සුතවත් අරිය සාවකයා - ඉදභික්ඛවේ භික්ඛු ධම්මං පරියාපුනාති උත්තරිංච පඥ්ඥාය අත්ථං පජානාති සෝ ඒවංකෝ භික්ඛු ධම්ම විහාරී හෝති *යුඥ්ඣති - අනුයුඥ්ඦති අජ්ජත්තංචේතෝ සමථං - ලෙස පටිපදාව අනුගමනය කරයි * ආරභති නෙක්ඛමති- යුඥ්ඣති බුද්ධ සාසනයේ යෙදෙයි * සතර කමටහන් නිවැරැදිව දැන අනුගමනය කිරීම ඇරඹීමෙන් අකුසලයෙන් නිදහස් වී ඒ අනුව බව උදුරා දමා බැම්මෙන් මිදී නිදහස් වෙයි <<<සමත්ථ නියාම සූත්‍ර >>> කුසලේසු ධම්මේසු සමත්ථං කථිකං පරිභෝති - අත්ථානං පරිභෝති පුද්ගලයා ගැන *දුප්පඥ්ඥෝ හෝති - ජලෝපලිමුගෝ - කෙළතොළු - දුප්ප්‍රාඥ්ඥ - අනඥ්ඥාතේ - අඥ්ඥාතමානෝහෝති සේ මානයකින් කටයුතු කරන පුද්ගලයා ගැන * ඔහු සිරි සද්ධර්මය නොදනී - පින්කම් උපාදනයෙන් සසර දිගුවන ආකාරය නොදනී - යැදුම් ,පැතුම් ආදියට උපදෙස් දෙයි * ඔහු කුසලේසු ධම්මේසු සමත්ථං නොව ඔක්කමිතුං වෙයි. <<<සද්ධම්ම සංමෝහ සූත්‍රය >>> නිවැරදි බුද්ධ දේශනාව වැසී යටපත් කිරීමට හේතු කාරක සකස් කරන පුද්ගලයින්පහක් ගැන >>> සංමෝහංආපජ්ජති ලෙස ධර්මය අන්තර්ධාන කිරීමට හේතු සකසන පුද්ගලයින් ගැන විවරණයක් . * ධම්මං න පරියාපුණ්නංති, * න විත්ථාරෙන පරෙසංදේසේති, * න විත්ථාරෙන පරෙසංවාසන්ති, * න විත්ථාරෙන පරෙසංසජ්ජායං කරොති, * අනුවිතක්කේති - අනුවිචාරේති , මනසාපේතුකෙ න චේතසා ,,,,ආදී කොට ඇති, ඉමෙකො භික්ඛවෙ පංචධම්මා සම්මෝසාය අන්තර්ධානාය සංවත්තති - *ධර්මය අන්තර්ධාන නොවන සේ - සද්ධම්මඨිතියා - අසංමෝසාය අනන්තර්ධානාය පිණිස වන කරුණු ගැන , ** සබ්බධම්ම මූලපරියාය - සේවිතබ්බා අසේවිතබ්බා සූත්‍රය - සබ්බාසව සූත්‍රය - සත්තට්ඨාන කුසල සූත්‍රය - අනුධම්ම සූත්‍ර * අනත්ථ ලක්ඛණ සූත්‍ර - ඡඡක්ක සූත්‍රය ආදී කොට ඇති සූත්‍ර තුල පෙන්වන පරියාප්ති සාසනය සහ පටිපදාව විග්‍රහ කරන මහා සතර සතිපට්ඨාන සූත්‍රය ආදී සූත්‍ර දේශනා ගැන, *බුද්ධ ධර්මය මතු කිරීම පිණිස මාගධි බසෙහි විශේෂත්වය * මාගධී බස නොවැටහෙන අයට වටහා ගැනීමේ පහසුව පිණිස බුද්ධකාලයේ විසූ පහාප්‍රාඥ්ඥයන් වහන්සේලා විසින් අර්ථ ධර්ම නිරුක්ති පටිසංභිදා සහිතව අට්ඨකතා ලියා තැබූ ආකාරය, *සීහළට්ඨකථා මහාඅට්ඨකතා ආදීකොට ඇති අට්ඨකතා තුලින් නිවැරදි දහම ඉදිරියට පවත්වා ගෙන ආ අයුරු, * අට්ඨකතා තුලින් නිවැරදි අනුගමනීය පටිපදාව දැන නිබ්බාණ මඟ පූරණය කර ගැනීමට පැරණි බෞද්ධයින් කටයුතු කළබව, * කල්‍ යාමේදී බුද්ධඝෝෂ හිමිගේ පැමිණීම පටන් - අට්ඨකතා කොටසක් පාළිබසට පරිවර්තනය කිරීමේ සිට - අටුවාපොත් ගිනිබත් වීම * හෙළ අටුවා අභාවිතයට යාමෙන් නිවැරදි බුදු දහම වැසී යාම * මාතුල අළුලෙනදී ග්‍රන්ඨාරූඪ කරන ලද ත්‍රිපිටකය සහ ගැඹුරුදහම සහිතවූ ප්‍රකරණ පොත් ආදී දහම් පොත් විනාශ නොවූ බැවින් පිරිසිදු සද්ධර්මය පූර්ණ වශයෙන් යටපත් කළ නොහැකි වීම * කෑගල්ලේ මාතුල අළුලෙන තිබූ පොත් එංගලන්තයට ගෙන යාම * පසුකාලීනව ත්‍රිපිටකයද පරිවර්තනය කිරීම නිසා අර්ථ විකෘති වීම* රට පුරා පන්සල් වල ඉතිරිවූ සමන්තප්‍රාසාදිකාව සහ විශුද්ධි මාර්ගය වැනි පරියාප්ති සාසනයට පරිබාහිරවූ පොත් ත්‍රිපිටකය අභිභවා දහම ලෙස ඉහලින් භාවිතයට ඒම නිසා සාසන පරිහානියක් සිදුවීම*පරියාප්ති,ප්‍රතිපත්ති,පටිවේධ,සාසනය - සුනාථ ධාරේථ චරාථ ධම්මේ ලෙස යුඥ්ඣති බුද්ධ සාසනය මතුකළ යුතු බව *ප්‍රශ්න >>> බුද්ධඝෝෂ හිමි නව ධර්මයක් ප්‍රචලිත කලාද * බුද්ධඝෝෂ යනු සිංහල බෞද්ධයෙක්ද * පැවිදි අධ්‍යාපන ආයතන හරහා බුද්ධඝෝෂ හිමිගේ ග්‍රන්ථ ඇසුරෙන් එම ධර්මය ස්ථාපිත කරන්නට දරණ වෑයම නිවැරදි කරන්නට කුමක් කළ යුතුද * උපසම්පදාව යන්නෙහි ධර්මානුකූල විවරණය මගඵල ලැබීමද *යම් දෙයක් කිරීමට යාමේදී හෝ සිතීමේදී හිත ඇතුලාන්තයෙන් හොඳ පුද්ගලයෙකු කතා කරනු මෙන් සහ නරක පුද්ගලයෙකු කතා කරනුසේ දැනේ ,මෙය විඤ්ඤාණයේ ක්‍රියාවක් දැයි පැහැදිලි කර දෙන්න *අනාගාමී පුද්ගලයෙකු තුල ක්‍රියාත්මක වන විඥ්ඥාණය කෙබඳුද * තමන් කෙරෙහි වෛරයෙන් පසු වන කෙනෙකු කෙරෙහි පරමමෛත්‍රිය පැතිරවීමෙන් එම බාහිර පුද්ගලයා තුළ මුල් බැසගත් වෛරය නැති කළ හැකිද * පීති සම්බොජ්ඣංගය සහ පස්සදි සම්බොජ්ජංගය අතර වෙනස කුමක්ද * කූරගල චන්දන කාලතිත්ථ යන ප්‍රදේශ ශාක්‍යයින් ජිවත් වූ බවට ප්‍රසිද්ධ නාලිකාවක කියැවුනු කාරණය සත්‍යයක්ද *අනිච්ච- දුක්ඛ -අනත්ථ- ප්‍රායෝගිකව මෙනෙහි කිරීම උදාහරණයකින් පැහැදිලි කරන්න * සංඝමිත්තා තෙරණිය ගේ ගිහි දිවිය සහ සුමන සාමනේර‍යන් පිළිබඳ පැනයක් * නාමරූප පිලිබඳව තව දුරටත් උදාහරණයකින් පහදා දෙන්න * සංමා ආජීවෝ සහ ආජීවක පාරිශුද්ධ සීලය ගැන පහදා දෙන්න * අනාශ්‍රව චිත්ත අපට ඇති වන්නේ කුමන අවස්ථාවේ ද * අව්‍යාකත සිත සහ අදුක්ඛම අසුඛ සිත සමානද * වේදනා ගැන විග්‍රහයේදී දුක්ඛ,සුඛ යන වචන වලට "අ" යනු යොදා අදුක්ඛම අසුඛ සේ ඒ අතර මැනීම මෝහය ලෙස විග්‍රහ කර ඇත,මෙසේ මාගධී බසේ වචන වලට "අ" යන්න යෙදීම ගැන පහදා දෙන්න * සකෘදාගාමී ඵලයට පත්වූ පුද්ගලයෙක් සහ සෝවාන් පුද්ගලයෙකු අතර ඇති ප්‍රධාන වෙනස්කම් මොනවාද * භවිස්සති යන්නෙහි තේරුම ආනපාන යන්නමද *මතකය සහ නිත්‍ය අතර සම්බන්ධ තාවය කුමක්ද * ජයසිරිමහාබෝධිය ඉදිරියේ බුද්ධ ශක්තියට අනුගත වීමට ගිය අයෙකුගේ අත්දැකීමක් ගැන පැනයක් * ඵරුෂාවාචා, පිසුණා වාචා,සංපප්ප්‍රලාපා යන වචන වල අරුත් පහදා දෙන්න * ලෝක විනාශයකදී මධ්‍ය මණ්ඩලයේ තිබෙන අතීත බුදු වරුන්ගේ මනෝමයකාය වලට කුමක් සිදු වේද >>>

ධම්ම දේශනාව සහ ධම්ම සාකච්ඡාව - 15/01/2022

නිබ්බාණ පූරණයට බුදුපියාණන් දේශනා කළ ඒකධම්මෝ * කුසලය ඇසුරු කිරීම සහ අකුසලය බැහැරකිරීම * පින සහ ධ්‍යාන තදස්සාදේති ලෙස උපාදානය කර ගැනීමෙන් , නිවන් මඟ වැසීයාම ගැන * සසරට බැඳෙන සංයෝජන දහයක් ගැන * සංයෝජන පහානාය කිරීම පිණිස බුද්ධ භාවනාව සඳහා පෙර සූදානමක් ගැන * සමසතලිස් භාවනා - කසින භාවනා සහ බුදුපියාණන් දෙසූ දස අනුස්සති අතර වෙනස * වර්තමාන මොහොතේ සිත පවත්වමින් අනුසය බිහිවීමට ඉඩනොදී සමුග්ඝාතාය ලෙස සංවත්තති කිරීම ගැන * සත්තිස් බෝධිපාක්ෂික ධර්ම පූරණය සහිතව මහත්ඵල මහානිසංස ලැබ උපාදානයෙන් මිදී අද්දාන පරිඥ්ඥාය සංවත්තති වීම - බව උදුරා දමා නිබ්බාණ මඟ පූරණය - පිණිස බුද්ධ දේශනාවේ අනුදැන වදාල ඒකධම්මො වන ආනපානසති සමාධි භාවනාව චතුරාරක්ඛා සහිතව නිවැරදිවත් ප්‍රායෝගික වත් යුගනද්ධවත් සතර ඉරියව්වේදීම භාවිතෝ බහුලීකතෝ කිරීම >>>>ප්‍රශ්න * කුසල මූල සංඛාර යනු කුමක්ද * කාමරාග පටිඝ යන්නෙහි ධර්ම අර්ථය පහදා දෙන්න * සකෘදාගාමී පුද්ගලයෙකු ඕලාරික වශයෙන් කාමරාග ඉවත් කරනවා යන්නෙහි "ඕලාරික" යනු කුමක්ද * යම් රූපයකට ඇලෙන්නට යද්දි සතර කමටහන් වැඩීමේදී ඉවත් කල යුත්තේ රූපයෙ අනිච්ච බවද - නැතහොත් මනසෙහි එම රූපය කෙරෙහි පවත්වාගෙන යන නිච්ච බවද * අප්‍රිය දේට ගැටීම නිසා ඇති වන පටිඝය නිසා අනුසය ආසයත් , ප්‍රිය දෙයට ඇලීම නිසා ඇතිවන රාග අනුසය ආසයත් ඊට පසු ජාතියක විපාක අවස්ථාවක පුද්ගල අනන්‍යතාවක් සේ හඳුනා ගෙන(සේරිවාණිජ ජාතකයේ ලෙස) විපාක ක්‍රියාත්මක වන්නේ කෙසේද * සෝතාපන්න වූ දෙවි කෙනෙකුට මනුස්සාවෙසුංවී බණ අසා ඉතුරු මගඵල පූර්ණය කර ගැනීමට හැකිද - නැතිනම් නිවන සාක්ෂාත් කරගැනීම පිණිස මනුස්සත්ත පටිලාභයක්ම ලැබිය යුතුද * විඤ්ඤාණය යනු කුණු කලවම්වූ චිත්තජ කායද, නැත්නම් චිත්තජ කායටත් මනෝමය කායටත් පරිබාහිරවූ වෙනම දෙයක්ද * කායෙකාය යනු පහදා දෙන්න * කාලාමා සූත්‍රය අනුව සිරි සද්ධර්මය දේශනා කරන දේශකයාණන් වහන්සේ කෙනෙක් හඳුනා ගන්නේ කෙසේද * "පට්ඨාන" යන්නෙහි අරුත පහදා දෙන්න * පිළිකා වැනි රෝගයක් ඇති යම් පුද්ගලයෙකුට වෙනත් අයෙක් " ඔබට පිළිකාවක් තිබෙනවා" යැයි කීමෙන් පසු හිත බලවත්සේ රෝගී වීමෙන් රෝගය වඩාත් උත්සන්න වීමට ඉඩ ඇති නමුත් අනාගාමි උත්තමයෙකුට එවන් රෝගයක් තිබුණද, ඒ රෝගය පිළිබඳ අනිච්ච- දුක්ඛ -විපරිනාම ධම්ම - පිළිබඳ සත්‍ය තත්වය දැක ඉන් මිදී නිදහස් වීමට හැකි නොවේද * කරන සැම දේකටම නියමිත තැනක් , වෙලාවක්, නිශ්චිත සේ යොදාගෙන එයට තදින් බැඳීමෙන් සමුදය බිහිවෙනවා නේද * නාමරූප පිලිබඳව විග්‍රහකරදෙන්න * ධනවාදය සහ සමාජවාදී ක්‍රම අතරින් සමාජවාදී ක්‍රමය නිවන් දැකීමට පහසුවක් වනවා නේද >>>

12. බුද්ධ භාවනා - මීරිගම (2021-12-10 am)

11. බුද්ධ භාවනා - මීරිගම (2021-12-09 pm)

10. බුද්ධ භාවනා - මීරිගම (2021-12-09 am)

09. බුද්ධ භාවනා - මීරිගම (2021-12-08 pm)

08. බුද්ධ භාවනා - මීරිගම (2021-12-08 am)

07. බුද්ධ භාවනා - මීරිගම (2021-12-07 pm)